Οι επτά αρχές του να μην αφήνεις ίχνη!

By 22 Ιουν 2023

Υπάρχει άφθονη παραπληροφόρηση σχετικά με το πώς κάποιος πρέπει να συμπεριφέρεται σε εξωτερικούς χώρους. Ο οργανισμός “Leave No Trace” κάνει την απόλαυση της φύσης πιο εύκολη, αλλά και πιο υπεύθυνη. Σύμφωνα με τον Dean Ronzoni, Διευθυντή Εταιρικής Ανάπτυξης του Leave No Trace Center for Outdoor Ethics, εννέα στους 10 ανθρώπους είναι παραπληροφορημένοι σχετικά με το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται όταν βρίσκονται στην ύπαιθρο. Με περισσότερους ανθρώπους από ποτέ να βγαίνουν έξω για να βιώσουν τα οφέλη της φύσης, αυτά τα κενά στη γνώση μπορούν να επιβαρύνουν τους ίδιους τους τόπους που μας προσφέρουν τέτοια ευχαρίστηση.

 

Σε αυτή τη θετική κατεύθυνση για όλους μας - και ιδίως για τη φύση - το “Leave No Trace” έχει καθορίσει επτά αρχές ώστε “να μην αφήνουμε ίχνη”. Αυτές, "παρέχουν ένα εύκολα κατανοητό πλαίσιο πρακτικών ελάχιστων επιπτώσεων για οποιονδήποτε επισκέπτεται τη φύση". Αν και αναπτύχθηκαν για την εξοχή, αυτές οι αρχές μπορούν να εφαρμοστούν σε μια ποικιλία από περιβάλλοντα και δραστηριότητες.

Το άρθρο συνοψίζει τα κύρια σημεία που καλύπτονται από τις επτά βασικές αρχές, αλλά για μεγαλύτερη εμβάθυνση και πλήρεις περιγραφές μπορεί κάποιος να επισκεφθεί τη διεύθυνση “www.LNT.org”.

 

Αρχή 1: Προγραμματίστε και προετοιμαστείτε

Ένα καλό ταξίδι στην ύπαιθρο ενισχύει την αυτοπεποίθηση και τη διάθεσή. Η εκ των προτέρων προετοιμασία διασφαλίζει ότι όλα θα κυλήσουν με ασφάλεια και ομαλά. Εξασφαλίζει επίσης ότι η φύση δεν τίθεται σε κίνδυνο. Το “Leave No Trace” προτείνει τα πράγματα που μπορείτε να κάνετε σε αυτή τη φάση:

  • Αποκτήστε γνώσεις για την περιοχή που επισκέπτεστε από τους διαχειριστές γης, τους χάρτες και τη βιβλιογραφία.
  • Επιλέξτε εξοπλισμό με βάση την ασφάλεια, την άνεση και την πρακτική να μην αφήνεις ίχνη.
  • Προετοιμάστε δραστηριότητες που ανταποκρίνονται στις δεξιότητες και τις ικανότητες σας.
  • Αξιολογήστε το ταξίδι σας μετά την επιστροφή και σημειώστε τις αλλαγές που θα κάνετε την επόμενη φορά.

Στοιχεία που πρέπει να λάβετε υπόψη: Η πρόσβαση στο νερό, το έδαφος, οι κανονισμοί, τα όρια της γης, η κατανάλωση τροφής και η δυναμική της ομάδας.

 

 

Αρχή 2: Ταξιδέψτε και κατασκηνώστε σε ανθεκτικές διαδρομές

Το “Leave No Trace” συνιστά τη χρήση μονοπατιών όποτε είναι δυνατόν, ώστε να διασφαλίζεται ότι το ταξίδι και η κατασκήνωση σας δεν καταπατά ή δεν βλάπτει με άλλο τρόπο την επιφανειακή βλάστηση ή τις κοινότητες των οργανισμών που βρίσκονται στο σημείο που επισκέπτεστε. Άλλωστε, γι' αυτό το λόγο οι φορείς διαχείρισης γης μπαίνουν σε τόσο κόπο να κατασκευάσουν μονοπάτια εξ αρχής.

Αν βγείτε εκτός μονοπατιών, λάβετε υπόψη σας την ανθεκτικότητα των επιφανειών στις οποίες κινείστε. Ο βράχος, η άμμος και το χαλίκι, καθώς και το χιόνι και ο πάγος είναι όλα ιδανικά για επαναλαμβανόμενες επισκέψεις. Από την άλλη πλευρά, η μετακίνηση σε βλάστηση θα πρέπει να απλώνεται για να αποφεύγεται η δημιουργία μονοπατιών. Στην έρημο, θα πρέπει να αποφεύγετε το ζωντανό χώμα, τις λακκούβες και τις λασπότρυπες.

Όσον αφορά την κατασκήνωση, πρέπει να τηρούνται οι κανονισμοί που αφορούν την επιλογή του χώρου κατασκήνωσης και αυτή να πραγματοποιείται σε αδιατάρακτη περιοχή μόνο αν η ομάδα έχει εμπειρία στις τεχνικές “Leave No Trace” (η οργάνωση παρέχει λεπτομερείς οδηγίες σχετικά με αυτό στον ιστότοπο της). Γενικά, είναι καλή ιδέα να κατασκηνώνετε σε περιοχές που έχουν ήδη επηρεαστεί από τη χρήση, ώστε να μην προκαλέσετε άλλες αισθητές αλλαγές. Τα εκτεθειμένα βράχια, τα χαλίκια και οι αμμώδεις περιοχές είναι ιδανικές τοποθεσίες, επειδή δεν έχουν βλάστηση.

 

Αρχή 3: Απορρίψτε τα απόβλητα σωστά

"Pack it in, pack it out", είναι μια γνωστή αρχή στους έμπειρους λάτρεις της υπαίθρου και μια πολύτιμη έννοια και για όσους είναι νέοι στη φύση. Εν ολίγοις, είναι ευθύνη κάθε επισκέπτη στη φύση να καθαρίζει μετά από την παρουσία του. Στα προληπτικά μέτρα περιλαμβάνεται ο προγραμματισμός γευμάτων που δεν δημιουργούν πολλά σκουπίδια και η μεταφορά μιας σακούλας απορριμμάτων για τη συλλογή των σκουπιδιών.

Τα λύματα είναι ένα μεγάλο θέμα, επειδή η σωστή διαχείριση τους κρατάει τους ρύπους μακριά από την παροχή νερού. Για το ατομικό πλύσιμο ή για να πλυθούν τα πιάτα, χρησιμοποιήστε ένα δοχείο για να συλλέγετε νερό και απομακρύνετε το 60 μέτρα από την παροχή νερού πριν το χρησιμοποιήσετε. Το γκρίζο νερό πρέπει να στραγγίζεται και να διασκορπίζεται ευρέως.

Η σωστή διάθεση των ανθρώπινων αποβλήτων είναι επίσης ζωτικής σημασίας. Με τον τρόπο αυτό αποτρέπεται η ρύπανση των υδάτων, ελαχιστοποιείται η εξάπλωση ασθενειών, μεγιστοποιείται η αποσύνθεση και - φυσικά - εμποδίζεται κάποιος άλλος να πέσει πάνω τους. Θα πρέπει πάντα να συμβουλεύεστε τη διαχείριση γης της περιοχής για οδηγίες σχετικά με αυτό το θέμα, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις, η ταφή των στερεών αποβλήτων σας είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος. Για όλες τις πρακτικές λεπτομέρειες σχετικά με το θάψιμο ανθρώπινων αποβλήτων ( τακτική cat hole), η ιστοσελίδα του “Leave No Trace” δίνει περισσότερες πληροφορίες.

 

 

Αρχή 4: Αφήστε ό,τι βρείτε

Η αίσθηση της ανακάλυψης είναι μία από τις πιο ικανοποιητικές πτυχές της παραμονής στη φύση, γι' αυτό είναι σημαντικό να αφήνετε πέτρες, φυτά, αρχαιολογικά αντικείμενα και άλλα αντικείμενα όπως τα βρίσκετε.

Για να το κάνετε αυτό κατά την κατασκήνωση, αξιολογήστε πρώτα κάθε τοποθεσία και συμπεριφερθείτε ανάλογα. Αποφύγετε το σκάψιμο τάφρων, την κατασκευή καταφυγίων και επίπλων από δέντρα και φυτά. Αν καθαρίσετε μια περιοχή από επιφανειακές πέτρες, κλαδιά ή κουκουνάρια, αντικαταστήστε τα πριν φύγετε. Μπορείτε επίσης να καθαρίζετε μετά από τους άλλους!

Είναι αυτονόητο ότι πρέπει να αποφεύγετε να βλάπτετε ζωντανά δέντρα και φυτά. Για παράδειγμα, αντί να μαζέψετε ένα λουλούδι, φωτογραφίστε το ή σχεδιάστε το. Να σφυρηλατείτε καρφιά στα δέντρα, να δένετε σχοινιά με κορμούς και να χαράζετε αρχικά στο φλοιό; Σύμφωνα με τα πρότυπα του “Leave No Trace”, αυτές οι ενέργειες είναι απολύτως απαράδεκτες.

 

Αρχή 5: Ελαχιστοποίηση της επίδρασης της φωτιάς της κατασκήνωσης

Οι φωτιές κατασκήνωσης έχουν ιστορία και παράδοση και για ορισμένους είναι αδιανόητο να κατασκηνώσουν χωρίς φωτιά. Θα έπρεπε; Εξαρτάται. Θα πρέπει πάντα να λαμβάνονται υπόψη η εποχή του έτους και οι διοικητικοί περιορισμοί. Επιπλέον, θα πρέπει να σκεφτείτε αν η περιοχή διαθέτει αρκετό ξύλο για να υποστηρίξει μια φωτιά και να αναγεννηθεί μετά.

Αν αποφασίσετε να ανάψετε φωτιά, βεβαιωθείτε ότι δεν αφήνει ίχνη, χρησιμοποιώντας ένα ταψί φωτιάς, κατασκευάζοντας φωτιά σε ύψωμα ή κάνοντας χρήση ενός υπάρχοντος δακτυλίου φωτιάς. Αποφύγετε τη χρήση ξύλων από όρθια ή πεσμένα δέντρα και προτιμήστε μικρά κομμάτια ξερών ξύλων.

Εάν η φωτιά δεν είναι η κατάλληλη επιλογή, χρησιμοποιήστε μια σόμπα κατασκήνωσης. Γρήγορες, ευέλικτες και αποτελεσματικές, αποτελούν πλέον απαραίτητο στοιχείο για κατασκήνωση με ελάχιστες επιπτώσεις.

 

 

Αρχή 6: Σεβασμός στην άγρια ζωή

Η εκμάθηση της άγριας ζωής γίνεται πάντα καλύτερα μέσω της ήσυχης παρατήρησης, αντί να την ενοχλείτε ή να την πλησιάζετε μόνο και μόνο για μια "καλύτερη ματιά".

Οι μικρές ομάδες είναι καλύτερες για πεζοπορία από αυτή την άποψη, καθώς είναι πιο ήσυχες και λιγότερο πιθανό να τρομάξουν τα ζώα. Όπως ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις όπου ζώα και άνθρωποι βρίσκονται σε κοντινή απόσταση, δεν πρέπει να τα ταΐζετε τα ζώα, ούτε να τα αναγκάζετε να φεύγουν (ή να τα καταδιώκετε αν το κάνουν). Για τη δική σας ασφάλεια, καθώς και για τη δική τους, τα ζώα δεν πρέπει ποτέ να τα αγγίζετε ή να τα πιάνετε. Θα πρέπει επίσης να τους επιτρέπεται πάντα η ελεύθερη και ασφαλής πρόσβαση σε καθαρό νερό, γι' αυτό στήστε τον καταυλισμό, πλύνετε και απορρίψτε τα ανθρώπινα απόβλητα σε απόσταση 60 μέτρων από το νερό.

 

Αρχή 7: Να είστε διακριτικοί με τους άλλους επισκέπτες

Όλοι απολαμβάνουμε τη φύση περισσότερο όταν είμαστε ευγενικοί μεταξύ μας. Ο υπερβολικός θόρυβος, τα ανεξέλεγκτα κατοικίδια και το κατεστραμμένο περιβάλλον αφαιρούν από τη γοητεία της φύσης, γι' αυτό υπάρχουν πολλοί τρόποι να είμαστε διακριτικοί με τους άλλους. Αν φέρουμε μαζί το σκύλο μας, πρέπει να βεβαιωθούμε ότι θα γίνει μόνο σε κατασκηνώσεις και μονοπάτια που τον επιτρέπουν. Αν σας αρέσει να ακούτε μουσική ενώ περπατάτε, χρησιμοποιήστε ακουστικά για να σεβαστείτε εκείνους που προτιμούν μια αντι-τεχνολογική εμπειρία.

Τέλος, υπάρχουν επίσης πολλοί άγραφοι κανόνες σχετικά με την κοινή χρήση των μονοπατιών. Για παράδειγμα, οι πεζοπόροι που κατηφορίζουν παραμερίζουν για να δώσουν χώρο στους πεζοπόρους που ανηφορίζουν. Οι πεζοπόροι υποχωρούν στους ιππείς. Οι ποδηλάτες υποχωρούν τόσο στους ιππείς όσο και στους πεζοπόρους.

Η πραγματικότητα της συνεργασίας με τους ανθρώπους για την προσαρμογή της συμπεριφοράς τους στη φύση μπορεί να είναι πολύπλοκη. Ειδικά όταν στο μείγμα αυτό προστίθενται διαφορετικοί πολιτισμοί, περιβάλλοντα και οικοσυστήματα. Όμως η ανάλυση των πραγμάτων σε αυτές τις επτά συμβάσεις είναι ο ιδανικός τρόπος για να ενωθούν οι άνθρωποι προς έναν κοινό στόχο: τον σεβασμό της φύσης.

 

*** Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από το FoxTrail: Our stories from the trail, του web-site της Σουηδικής Fjallaraven!